Trong quá trình canh tác cây mai vàng việc kiểm soát sâu bệnh đóng vai trò quan trọng để cây phát triển khỏe mạnh, cho hoa đẹp và lâu tàn. Tuy nhiên, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) hóa học không chỉ làm suy giảm quần thể thiên địch mà còn gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Chính vì thế, áp dụng các giải pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) đang trở thành xu hướng bền vững. Trong đó, bảo vệ và phát triển các loài thiên địch tự nhiên giúp cân bằng hệ sinh thái, giảm chi phí sản xuất và hạn chế tác động tiêu cực của hóa chất.

THẾ NÀO LÀ THIÊN ĐỊCH?

Thiên địch là những loài sinh vật có ích, đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các loại côn trùng gây hại bằng cách ăn thịt hoặc ký sinh lên chúng.

Tùy vào cơ chế hoạt động, thiên địch được chia thành hai nhóm chính:

1. Nhóm bắt mồi, ăn thịt: Nhện, bọ rùa, bọ xít, chuồn chuồn, kiến ăn thịt...

2. Nhóm ký sinh: Các loài ong ký sinh, vi sinh vật ký sinh như nấm, virus...

NHÓM THIÊN ĐỊCH BẮT MỒI, ĂN THỊT

1. Nhện săn mồi

Nhện không phải là côn trùng mà thuộc lớp động vật hình nhện (Arachnida), có 8 chân và sử dụng tơ để giăng bẫy hoặc săn mồi trực tiếp.

🔹 Nhện Lycosa: Có vạch hình chữ Y trên lưng, sống ở tầng gốc cây, săn sâu non và bướm sâu đục thân. Một con trưởng thành có thể tiêu diệt 5-15 con mồi/ngày.

🔹 Nhện chân dài (Long-jawed spider): Chân dài, bụng nâu vàng, thích nghi với môi trường ẩm, săn mồi bằng cách phục kích hoặc chăng lưới nhẹ.

🔹 Nhện lưới: Có màu sắc sặc sỡ, chăng màng tròn dưới tán cây, tiêu diệt rầy nâu với số lượng lớn.

🔹 Nhện nhảy (Jumping spider): Có mắt lồi, nhanh nhẹn, săn mồi trực tiếp, thích sống ở khu vực có tán lá rậm rạp.

🔹 Nhện linh miêu (Lynx spider): Sống trên ngọn cây, săn mồi bằng cách nhảy vồ mồi mà không cần chăng lưới.

====>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm về hình ảnh mai vàng bonsai đẹp

2. Bọ rùa – Sát thủ của rầy và trứng sâu

Bọ rùa là nhóm thiên địch phổ biến, có cả ấu trùng và con trưởng thành đều ăn rầy nâu, rệp, trứng sâu…

🔹 Bọ rùa đỏ (Micraspis sp.) và bọ rùa vàng (M. Crocea): Cả hai loài này có khả năng tiêu diệt rầy nâu với số lượng lớn.

🔹 Bọ rùa 6 chấm (Menochilus sexmaculatus) và bọ rùa 8 chấm (Hamonia octomaculata): Mỗi con có thể tiêu diệt từ 5-10 con rầy/ngày.

3. Bọ cánh cứng ba khoang (Ophionea nigrofasciata)

🔹 Hoạt động mạnh vào ban đêm, tấn công ổ sâu cuốn lá, sâu non bộ cánh vảy.

4. Kiến ba khoang (Paederus fucipes)

🔹 Ăn sâu cuốn lá, rầy nâu, bọ nhảy... Trung bình mỗi con có thể tiêu diệt 3-5 con mồi/ngày.

====>> Xem thêm: Tham khảo giá mai vàng hiện nay 2023

5. Bọ xít bắt mồi

🔹 Bọ xít mù xanh: Tiêu diệt trứng và sâu non của các loài rầy.

🔹 Bọ xít nước: Sống ở vùng có nước, chuyên ăn bọ rầy, sâu đục thân.

🔹 Bọ xít gọng vó: Di chuyển nhanh, tiêu diệt rầy nâu và sâu non.

6. Các loại côn trùng khác

🔹 Con đuôi kìm: Ăn sâu đục thân, sâu cuốn lá, có thể tiêu diệt 20-30 con mồi/ngày.

🔹 Chuồn chuồn kim: Săn bắt rầy và sâu cuốn lá.

🔹 Muồm muỗm, dế nhảy: Tiêu diệt trứng của sâu đục thân, bọ rầy.

🔹 Kiến ăn thịt (kiến lửa): Tấn công nhiều loại sâu bệnh hại cây mai.

NHÓM THIÊN ĐỊCH KÝ SINH

1. Ong ký sinh

🔹 Ong cự ký sinh sâu non: Đẻ trứng vào cơ thể sâu cuốn lá, sâu đục thân, khiến chúng bị tiêu diệt từ bên trong.

🔹 Ong kén nhỏ ký sinh sâu cuốn lá nhỏ: Chuyên ký sinh vào trứng của sâu cuốn lá, giúp giảm đáng kể số lượng sâu hại.

🔹 Ong ký sinh trứng rầy: Đẻ trứng vào trứng rầy, khiến rầy không thể nở.

🔹 Ong đen ký sinh bọ xít: Tiêu diệt trứng bọ xít bằng cách đẻ trứng vào bên trong.

2. Vi sinh vật ký sinh

🔹 Nấm Metarhizium: Gây bệnh cho rầy, bọ xít, bọ rùa bằng cách xâm nhập vào cơ thể ký chủ.

🔹 Nấm Beauveria (nấm trắng): Ký sinh lên rầy nâu, sâu cuốn lá, làm suy yếu và giết chết ký chủ.

🔹 Virus NPV (Nuclear Polyhedrosis Virus): Tấn công sâu non, làm chúng ngừng ăn và chết dần.

CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THIÊN ĐỊCH

Để bảo vệ các loài thiên địch, nhà vườn cần áp dụng các biện pháp sau:

✅ Hạn chế phun thuốc hóa học sớm và không phun định kỳ 7-10 ngày một lần để tránh giết chết thiên địch.

✅ Sử dụng thuốc BVTV một cách chọn lọc, ưu tiên các loại thuốc sinh học có phổ tác động hẹp, ít ảnh hưởng đến thiên địch.

✅ Áp dụng các mô hình sinh thái như trồng xen cây hoa cúc, cây họ đậu để tạo môi trường cho thiên địch phát triển.

✅ Duy trì độ ẩm và bảo vệ các khu vực cư trú tự nhiên của thiên địch như bờ cỏ, bụi cây quanh vườn mai.

✅ Thực hiện mô hình "3 giảm 3 tăng" và "1 phải 5 giảm" để tối ưu hóa chi phí sản xuất và bảo vệ môi trường.

KẾT LUẬN

Việc sử dụng thiên địch để kiểm soát sâu bệnh trên cây mai không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn bảo vệ môi trường, duy trì cân bằng sinh thái. Do đó, nhà vườn cần có chiến lược bảo vệ và phát triển thiên địch hợp lý để đảm bảo cây mai phát triển khỏe mạnh, ra hoa đẹp và lâu tàn.

Liên Hệ ngay cho chúng tôi theo thông tin dưới đây:

Điện thoại/Zalo: 0905 888 999 – 0799 888 999 – 0888777777

Email: Vuonmaihoanglong@gmail.com

Facebook: Vườn mai Hoàng Long

Địa chỉ: Tân Thiềng, Chợ Lách, Bến Tre.